ترموستات کولر گازی برای کنترل دمای هوا در کولر گازی به کار برده می شود. ترموستات بخش اصلی یک سیستم تهویه است که در صورتی که عملکرد آن دچار اشکال شود، کولر گازی هر چند هم پیشرفته باشد؛ به درستی کار نخواهد کرد. در حقیقت ترموستات کولر گازی کنترل کننده و مغز فرمان دهنده آن است. علاوه بر این تنظیم ترموستات کولر گازی اهمیت زیادی در عملکرد صحیح کولر گازی دارد. گاهی هزینه های زیاد تعمیر کولر گازی ناشی از بی توجهی به سالم بودن همین قطعه است.
ترموستات مکانیکی ، یکی از انواع ترموستات های مکانیکی که در کولر گازی استفاده می شود. ترموستات مکانیکی ، ترموستاتی است که بر اساس اصل انبساط مایع کار می کند. این ترموستات که ترموستات مویین هم نامیده می شود، شامل یک سنسور، لوله مویین و دیافراگم است. با بالارفتن دمای سنسور، مایع از لوله مویین به دیافراگم می رود و در اثر انبساط کاری کلید فنری مدار باز و بسته می شود.
ترموستات الکتریکی با دریافت دما از سنسور ، فرمان قطع و وصل را صادر می کند. این قطع و وصل به وسیله جریان الکتریکی منتقل شده به رله مینیاتوری، انجام می گیرد.
ترموستات ها دارای نقطه های دقیق قطع و وصل هستند. ترموستات ها برای تنظیم داری یک نقطه تنظیم (set point) و یک تفاضل (differential ) هستند.
یعنی در صورتی که دمای محیط به دمای وصل برسد ، کمپرسور کولر گازی روشن می شود. در صورتی که دمای محیط به دمای قطع برسد نیز فرمان خاموش شدن کمپرسور صادر می شود. اختلاف این دو دما نیز دمای تفاضل نامیده می شد.
به طور مثال اگر دمای تفاضل روی 2 درجه سانتی گراد باشد و نقطه تنظیم روی 25 درجه سانتی گراد تنظیم شود، کولر با رفتن روی 27 درجه سانتی گراد روشن شده و با آمدن روی دمای 23 درجه خاموش خواهد شد.
در صورتی که دمای تفاضل کولر گازی کم باشد؛ کمپرسور زیاد روشن و خاموش می شود؛ و عمر کولر گازی کوتاه می شود.